Ze zbiorami pasz związane jest ciekawe pytanie: kiedy kosić, rano czy po południu? Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, bo zarówno koszenie rano, jak i po południu ma swoje zalety i wady.
Problem związany jest z fizjologią roślin i zawartością węglowodanów rozpuszczalnych w wodzie, czyli cukrów. Fotosynteza zachodzi pod wpływem promieniowania słonecznego, a cukry powstają najintensywniej w najjaśniejszej porze dnia. Jednak w nocy w komórkach roślin zachodzi tylko oddychanie, podczas którego cukry wytworzone w procesie fotosyntezy są zużywane, więc rano zawartość cukrów w roślinach jest najniższa.
Rośliny skoszone rano są dłużej poddawane działaniu promieniowania słonecznego. Aparaty szparkowe pozostają wtedy szeroko otwarte, co powoduje szybszą utratę wilgoci i więdnięcie. W efekcie skraca się czas zbiorów i zmniejsza się narażenie na złą pogodę. Poranne koszenie zaleca się rozpoczynać po rozejściu się mgły i gdy rośliny wstaną, bo wtedy powierzchniowa wilgoć odparowuje znacznie szybciej. Jeśli pogoda sprzyja, pasza skoszona rano może zostać nastawiona na kiszonkę jeszcze tego samego dnia. Przy zbiorach siana koszenie rano skraca czas schnięcia, bo pasza jest dłużej poddana działaniu słońca. W okresach mokrych wskazane jest koszenie rano ze względu na szybsze więdnięcie, natomiast przy bardzo suchej i upalnej pogodzie paszę na kiszonkę lepiej kosić później w ciągu dnia, by nie uległa przesuszeniu.
Koszenie rano umożliwia szybszą utratę wilgoci i szybsze więdnięcie roślin ze względu na dłuższy czas ich poddania intensywnemu promieniowaniu słonecznemu.
Koncepcja koszenia po południu opiera się na tym, że cukry wytwarzane są w roślinach najintensywniej w najjaśniejszej porze dnia, a najwyższe stężenie osiągają późnym popołudniem. W przypadku lucerny koszonej późnym popołudniem najwyższy jest też stosunek masy liści do masy łodyg. Wyższa zawartość cukrów w paszy jest ważna zarówno ze względu na jej wartość energetyczną, jak i na jej spożycie przez zwierzęta. Pasza z większą ilością cukrów jest smaczniejsza, cukry są także bardzo ważne w procesie kiszenia. Wyższa zawartość cukrów oznacza większą ilość substratów dla bakterii kwasu mlekowego. Bakterie te podczas fermentacji przekształcają cukry w kwas mlekowy, co szybko obniża pH i zapewnia dobrą trwałość paszy. Wadą koszenia po południu jest to, że więdnięcie lub suszenie paszy może zająć więcej czasu. Jeśli utrata wilgoci przez rośliny nie jest wystarczająco szybka, oddychanie przez aparaty szparkowe trwa dłużej, co powoduje większą utratę składników odżywczych. Jeśli więdnięcie lub wysychanie paszy trwa również przez noc, zbiory mogą trwać nawet dzień lub dwa dłużej niż przy koszeniu porannym.
Cukry wytwarzane w roślinach w ciągu dnia pod wpływem promieni słońca osiągają najwyższe stężenie późnym popołudniem.
Jeżeli nocą panuje wysoka wilgotność i temperatura, oddychanie roślin jest intensywniejsze, przez co traci się więcej składników odżywczych, niż zyskuje ich dzięki późniejszemu koszeniu. Dłuższe schnięcie to także ryzyko w przypadku złej prognozy pogody. Gdy jest chłodno i pochmurno, zawartość cukrów nie zmienia się znacząco w ciągu dnia i w tym przypadku ważne jest jak najszybsze zebranie paszy. Jeśli jednak są dobre warunki do suszenia i pasza może do wieczora zwiędnąć do wilgotności 60%, można uzyskać wysoką zawartość cukrów. Koszenie później lub po południu jest także zalecane latem, podczas upałów lub na terenach o dużym nasłonecznieniu i niskiej wilgotności. W takim przypadku pasza może ulec przesuszeniu i straty przy zbiorach mogą znacznie wzrosnąć. Koszenie po południu zaleca się na suchych terenach, zwłaszcza w przypadku lucerny, której liście mogą bardzo szybko wysychać, a straty związane ze zgniataniem liści przy zbiorze i belowaniu rosną.
Większa zawartość cukrów w sianie poprawia smak i zapach paszy, dzięki czemu zwiększa się jej spożycie przez zwierzęta.
Badania wykazały, że krowy i konie wolą siano skoszone po południu niż siano skoszone rano. Jest to związane z zawartością cukrów, które poprawiają smak i zapach paszy, przez co zwierzęta więcej jej zjadają. Ze względu na wyższą zawartość cukrów koszenie po południu zalecane jest też przy karmieniu zwierząt w oborze.
Wszystkie zasoby można zobaczyć tutaj.