Rośliny są organizmami autotroficznymi, co oznacza, że mogą pobierać ze środowiska wszystkie potrzebne im do przetrwania substancje. Dwa główne, przeciwstawne, a jednocześnie niezależne procesy zachodzące w roślinach to fotosynteza i oddychanie komórkowe.
Fotosynteza to proces, w którym rośliny, glony i niektóre bakterie wykorzystują energię słoneczną, wodę (H₂O) i dwutlenek węgla (CO₂) do wytwarzania tlenu (O₂) i cukrów, które są dla nich źródłem energii.
Podczas fotosyntezy rośliny pobierają dwutlenek węgla i wodę z powietrza przez aparaty szparkowe w liściach. Wewnątrz komórki woda jest przekształcana w tlen, a dwutlenek węgla w cukier prosty, czyli glukozę. Tlen jest uwalniany z rośliny z powrotem do atmosfery, a glukoza jest magazynowana jako źródło energii i przekształcana w skrobię. W komórkach znajdują się również małe organelle zwane chloroplastami z pigmentami chlorofilowymi osadzonymi w ich błonach. Nadają one roślinom zielony kolor, pochłaniają energię z fal światła niebieskiego i czerwonego i przekształcają ją w energię chemiczną. Energia chemiczna generowana w chloroplastach jest następnie zużywana w enzymatycznej reakcji przekształcania cząsteczek wody i dwutlenku węgla w glukozę.
Proces fotosyntezy i oddychania (Photo Source: CK-12 Foundation).
Oddychanie komórkowe to ciągły proces aerobowy w komórkach wszystkich organizmów. W procesie oddychania w mitochondriach zużywana jest energia w postaci cząsteczek organicznych powstałych podczas fotosyntezy. O ile fotosynteza zachodzi wyłącznie w liściach roślin i tylko gdy jest jasno, oddychanie komórkowe odbywa się we wszystkich częściach rośliny. Oddychanie zużywa glukozę i tlen oraz tworzy CO₂ i H₂O, jednocześnie uwalniając energię i chłodząc roślinę poprzez usuwanie wody. Proces oddychania i rozpadu cukrów trwa również po pokosach. Ponieważ składniki pokarmowe są zużywane podczas oddychania, proces więdnięcia należy maksymalnie skrócić, a odpowiednia sucha masa (DM) paszy musi zostać osiągnięta tak szybko, jak to możliwe.
Zrozumienie procesu więdnięcia ma bardzo duże znaczenie dla jakości paszy. Dzieli się na trzy fazy. W pierwszej fazie utrata wilgoci następuje przez aparaty szparkowe, ponieważ są one szeroko otwarte w jasnej porze dnia. Bezpośrednio po pokosach oddychanie roślin jest najintensywniejsze i stopniowo maleje, aż wilgotność spadnie poniżej poziomu 40%. Jeśli utrata pierwszych 15% wilgoci z roślin następuje bardzo szybko, zmniejsza się spożycie cukrów i skrobi. Na tym etapie musimy wystawić jak największą powierzchnię roślin na działanie promieniowania słonecznego. Dzięki temu aparaty szparkowe są szeroko otwarte i przyspieszają utratę wilgoci. Dlatego konieczne jest zrobienie szerokiego rzędu za kosiarką i/lub rozłożenie paszy zaraz po koszeniu.
Dzięki szybkiemu więdnięciu utrzymujemy wartość odżywczą i zapewniamy odpowiednią zawartość cukrów, które zapewniają wysoką wartość energetyczną paszy, a dodatkowo w procesie kiszenia stanowią źródło energii dla bakterii kwasu mlekowego, w celu szybkiego i intensywnego obniżania pH w silosach lub belach (Photo Source: Undersander D., Harvesting impacts on forage quality).
W drugiej fazie aparaty szparkowe zaczynają się zamykać, i w końcu się zamykają, kończąc oddychanie. Utrata wilgoci może nastąpić jedynie w wyniku parowania przez powierzchnię liści i łodyg otoczonych woskowatym naskórkiem, co spowalnia ten proces. Na tym etapie stosowanie modułu kondycjonującego jest ważne, ponieważ uszkadza naskórek lub uciska łodygi i przyspiesza utratę wody.
W pierwszej fazie, gdy aparaty szparkowe są już zamknięte i oddychanie ustaje, konieczna jest utrata wody z głębi łodyg. W przypadku tej fazy stosowanie modułu kondycjonującego jest najważniejsze, ponieważ uszkadza łodygi i przyspiesza utratę wody.
Liście lucerny (a także koniczyny) mają wyższy stosunek powierzchni do objętości w porównaniu z łodygami, co oznacza, że utrata wody przez liście jest bardzo szybka i wysychają one szybciej. Dlatego w przypadku lucerny bardzo ważne jest stosowanie modułu kondycjonującego, która ściska łodygę i umożliwia szybsze odparowanie wody (Vir slike: hayandforage.com).
Słowa kluczowe: sip, agricultre, maszyny rolnicze, maszyny rolnicze, sprzęt rolniczy, zbiór łąk, robienie siana, łąka, koszenie, kosiarki tarczowe, plastikowy lub stalowy palcowy moduł kondycjonujący, moduł kondycjonujący z wałkiem gumowym, przetrząsacz, zgrabiarka, zgrabiarka z podbieraczem…